Hoe herken ik stress of een burn out?
In ons vorige blog (klik hier) hebben we uitgelegd wat stress is. In dit beantwoorden we de vraag: Hoe herken ik stress? Stress uit zich bij iedereen anders en gaat gepaard met verschillende symptomen. Deze symptomen zijn signalen van ons lichaam en brein dat we stress ervaren. Hoe eerder we deze signalen herkennen en serieus nemen hoe kleiner de kans we op termijn uitvallen met een burn-out.
Grote kans dat je een aantal van de symptomen in de lijst hieronder herkend. Daar is, zoals besproken in ons vorige blog, helemaal niks mis s mee en is zelfs onwenselijk. Acute stress zorgt er immers voor dat we ons kunnen wapenen tegen potentiële dreiging of goed kunnen presteren tijdens die ene presentatie.
Echter kan het zijn dat je te lang blootgesteld wordt aan stress of onvoldoende hersteld naar een stressvolle periode. De energiebalans slaat dan de verkeerde kant op en de kans overspannenheid of burn-out wordt groter.
Stress symptomen
We vallen in herhaling, maar tijdig herkennen van stress kan voorkomen dat je gezondheid onder druk komt te staan en is daarom belangrijk. De lijst hieronder laat zien wat stress kan hoe stress invloed heeft op ons lichaam, psyche, gedrag en ons denken. Deze lijst is niet persé volledig, maar meer een greep uit een oneindige lijst van signalen. Hieronder zie je veelvoorkomende signalen die je mogelijk bij jezelf herkent.
| Lichamelijke klachtenVaker verkoudenHoofdpijn, nekpijn en/of rugpijnMaagpijn of darmklachten Oorsuizen, duizeligheid of dubbelzienVermoeidheidMoeilijk in slaap komen of ’s nachts wakker liggenHartkloppingen | Psychische klachtenAngstklachtenPrikkelbaarheidGevoelens van eenzaamheidSneller huilen of een brok in je keel krijgenSomberheidVeel piekeren |
| GedragVeel eten, alcohol drinken of rokenTandenknarsen in je slaap of angstig dromenSnel geïrriteerd zijn Rusteloosheid, niet stil kunnen zittenBesluiteloosheidChagrijnig zijn op zondagavond (vanwege het werk) | DenkenVergeetachtigheid of concentratieproblemenZwart-witdenkenAfname van vindingrijkheidIn details blijven hangenVaak een duf of slaperig gevoelMinder gevoel voor humor |
Ben ik overspannen?
Geen paniek, we hebben er allemaal wel eens last van. Dit betekend zeker niet dat je direct over moet gaan tot actie. En al helemaal niet dat je overspannen bent. Mogelijk is het duidelijk te herleiden waar de stress vandaan komt en ben je zelf in staat hierop te anticiperen en is een weekend voldoende om bij te tanken.
Wordt de periode langer, de symptomen heftiger. Kortom, gaat het van kwaad tot erger en zit het je gezondheid en functioneren in de weg? Dan wordt het tijd voor actie.
Bij InspiratieLoods zijn we gespecialiseerd in stress en burn out gerelateerde klachten. Je kan geheel vrijblijvend een kennismakingsgesprek plannen.
Heb ik een burn out?
Wanneer leidt stress tot een burn-out? De richtlijn van het NVAB (bedrijfsartsen) Hieronder heeft daar criteria aan verbonden die wij hieronder voor je uiteengezet hebben. Ook lees je het verschilt tussen overspannenheid en een burn-out.
overspanning
Er is sprake van overspanning als voldaan is aan alle vier onderstaande criteria.
A Ten minste drie van de volgende klachten zijn aanwezig:
– moeheid
– gestoorde of onrustige slaap
– prikkelbaarheid
– niet tegen drukte/herrie kunnen
– emotionele labiliteit
– piekeren
– zich gejaagd voelen
– concentratieproblemen en/of vergeetachtigheid.
B Gevoelens van controleverlies en/of machteloosheid treden op als reactie op het niet meer kunnen hanteren van stressoren in het dagelijks functioneren. De stresshantering schiet tekort; de persoon kan het niet meer aan en heeft het gevoel de grip te verliezen.
C Er bestaan significante beperkingen in het beroepsmatig en/of sociaal functioneren.
D Distress, controleverlies en disfunctioneren zijn niet uitsluitend het directe gevolg van een psychiatrische stoornis.
Burn out
Van een burn out is sprake als voldaan is aan drie criteria:
E Er is prake van overspanning.
F De klachten zijn meer dan
zes maanden geleden begonnen.
G Gevoelens van moeheid en uitputting
staan sterk op de voorgrond.
De checklist zoals hierboven is wellicht handig om bepaalde problemen te duiden en ze te kaderen. Maar, onthoud dat stress, overspannenheid en/of burn-out zich bij iedereen anders manifesteert en dat de oplossing steeds weer persoonlijk is. Er is geen ‘one-size’ fits all. Raak dus niet direct in paniek, maar steek ook niet je kop in het zand. Kijk wat je zelf kan doen om meer grip op je gezondheid te krijgen.
